Over het mbo

Mbo is een afkorting voor middelbaar beroepsonderwijs. Met alles wat je leert, bereid je je goed voor op je toekomstige beroep of een vervolgstudie. Maar wat zijn nu eigenlijk de verschillen tussen de leerwegen en niveaus binnen het mbo?  

Bol versus bbl: twee leerwegen 

In het mbo zijn er twee leerwegen: de beroepsopleidende leerweg (bol) en de beroepsbegeleidende leerweg (bbl). Sommige opleidingen kun je in de bol en de bbl volgen, andere opleidingen worden maar in één van de twee varianten aangeboden. Voor welke leerweg je ook kiest, aan het einde van je opleiding krijg je hetzelfde diploma.  

 

Studenten mbo-verpleegkunde

Beroepsopleidende leerweg (bol)  

In de bol volg je vooral lessen op school (60%) en loop je daarnaast stage (40%). Zo krijg je een goede mix van theorie en praktijkervaringen. Wat je moet weten over de bol:  

  • Je hebt recht op studiefinanciering vanaf je 18e 
  • Je hebt regelmatige schoolvakanties 
  • Soms krijg je een stagevergoeding 

Beroepsbegeleidende leerweg (bbl) 

In de bbl werk je bij een erkend leerbedrijf (80%) en ga je daarnaast naar school voor theorielessen (20%). Ideaal als je liever werkt terwijl je leert. Wat je moet weten over de bbl:  

  • Je mag een bbl-opleiding volgen vanaf je 16e  
  • Je regelt je eigen leerwerkplek bij een werkgever 
  • Je verdient loon of een soort stagevergoeding 
  • Je werkgever betaalt vaak (een deel van) je studiekosten 
  • Je hebt geen recht op studiefinanciering 
  • Vakanties heb je in overleg met je werkgever  

Niveaus in het mbo

Het ene beroep vraagt om meer vakkennis en vaardigheden dan het andere. Daarom bestaat het mbo uit vier niveaus: 

  • Niveau 1 (Entree): voor beroepen met eenvoudige taken onder begeleiding
  • Niveau 2 (Basisberoepsopleiding): uitvoeren van werkzaamheden onder begeleiding
  • Niveau 3 (Vakopleiding): voor beroepen waarvoor je zelfstandig moet werken
  • Niveau 4 (Middenkader- of Specialistenopleiding): beroepen waarbij je volledig zelfstandig werkt. Een middenkaderopleiding bereidt je voor op een breed vakgebied, terwijl de specialistenopleiding dieper ingaat op een specifiek vakgebied 

Op welk niveau je een opleiding kunt volgen, hangt onder andere af van je vooropleiding. Bekijk ook onze algemene toelatingseisen. 

student Machineoperator houttechniek 3
Student aankomend onderofficier grondoptreden
Student gespecialiseerd kok
Student kapper
Student eerste monteur service en onderhoud werktuigbouw
Student sport- en bewegingscoördinator
Student allround montagemedewerker houttechniek

Hoe ziet een mbo-opleiding eruit?

Een mbo-opleiding bestaat uit verschillende onderdelen. 

Basisdeel 

Elke opleiding heeft een basisdeel waarin je algemene vakken zoals Nederlands en rekenen krijgt. Ook volg je vakken waarmee je kennis en vaardigheden leert die je nodig hebt als je straks gaat werken. 

Profieldeel 

In het profieldeel duik je meer de diepte in. Je leert specifieke taken en processen die belangrijk zijn voor je uiteindelijke beroep. De naam van je opleiding komt uiteindelijk op je diploma. 

Keuzedelen 

Bij je opleiding kun je kiezen uit verschillende keuzedelen. Zo kun je je opleiding aanpassen aan je interesses of aan eisen van de arbeidsmarkt. Tijdens je opleiding kom je te weten welke verplichte keuzedelen er zijn, en welke je vrij kunt kiezen.  

Beroepspraktijkvorming 

Je volgt tijdens elke opleiding beroepspraktijkvorming (bpv). Bij de bol-opleidingen noemen we dat ook wel stage. We zoeken dan samen naar een goede stageplek. Volg je een opleiding in de bbl? Dan zorg je zelf voor een werkplek bij een erkend leerbedrijf. Natuurlijk helpen we je als dat niet lukt.  

Student Graafschap College

Voorlopig en bindend studieadvies

Tijdens je eerste jaar op het mbo krijg je een voorlopig studieadvies (vsa) en bindend studieadvies (bsa). Zo krijg je inzicht in hoe je ervoor staat binnen je opleiding.

Voorlopig studieadvies

Door het voorlopig studieadvies (vsa) krijg je op tijd inzicht in hoe je ervoor staat in je opleiding. Je ziet meteen waar je sterk in bent en waar je nog aan kunt werken. Het vsa is geen bindend advies, maar een signaal om actie te ondernemen of gewoon door te gaan zoals je bezig bent. 

Wanneer je het voorlopig studieadvies (vsa) krijgt, hangt af van de duur van je opleiding.

  • Meerjarige opleiding: je krijgt het vsa zes maanden na de start van je opleiding. Meerjarige opleiding betekent dat je opleiding langer duurt dan één jaar (zonder vertraging).
  • Eenjarige opleiding: je krijgt het vsa drie maanden na de start van je opleiding.

Bindend studieadvies

Het bindend studieadvies (bsa) is een advies dat je in het eerste jaar van je opleiding krijgt. Het advies is bindend, wat betekent dat je je eraan moet houden. Het studieadvies is of positief (je mag doorgaan met de opleiding) of negatief (je moet stoppen met de opleiding). Het bsa is een belangrijke beslissing. Daarom volgt school een vaste procedure, zodat het geven van het advies eerlijk gebeurt.

Wanneer je het bindend studieadvies (bsa) krijgt, hangt af van de duur van je opleiding.

  • Meerjarige opleiding: je krijgt het bsa tussen 9 en 12 maanden na de start van je opleiding. Meerjarige opleiding betekent dat je opleiding langer duurt dan één jaar (zonder vertraging).
  • Eenjarige opleiding: je krijgt het bsa binnen 4 maanden na de start van je opleiding.

 Na het mbo

Je hebt je mbo-diploma binnen! En nu? Na het mbo kun je gaan werken of je kunt een mbo-opleiding op hoger niveau volgen. Je kunt ook doorstromen naar een Associate degree-opleiding of een hbo-opleiding.